تعداد یارانه بگیران به یک باره ۸ میلیون نفر کم شد
لیدی شال: دولت در نظر دارد سه دهک بالای درآمدی را از فهرست یارانه حذف کند. بر همین مبنا این جمعیت از حدود ۷۸ میلیون نفر در فروردین ماه امسال، به ۷۰ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر در آبان ماه امسال رسیده است.
به گزارش لیدی شال به نقل از خبر آنلاین، بررسی آمارهای پخش شده درباره ی حذف یارانه افراد نشان میدهد در ۱۰ ماه گذشته دولت در کنار حذف یارانه ۳ دهک بالا (دهک های ۸ تا ۱۰) به تعداد خانوارهای ۳ دهک ابتدایی هم افزوده است. جدیدترین بررسی های «فرهیختگان» نشان میدهد جمعیت ۳ دهک اول از ۲۷ میلیون و ۶۸۷ هزار نفر در اسفند ۱۴۰۳ به ۲۸ میلیون و ۷۷۲ هزار در آبان ۱۴۰۴ افزایش پیدا کرده است. در همین مدت جمعیت دهک های ۴ تا ۹ از ۵۰ میلیون و ۷۵۹ هزار نفر به۴۱ میلیون و ۸۷۴ هزار نفر کاهش پیدا کرده است. بدین ترتیب در این زمان، دولت ضمن حذف یارانه ۸ میلیون و ۸۸۴ هزار و ۱۸۳ نفر از یارانه بگیران، تشخیص داده یک میلیون و ۸۴ هزار و ۵۸۶ نفر به پایین ترین دهک های یارانه ای اضافه شوند.
چگونه یارانه ها حذف شد؟
فرهیختگان در مطلبی نوشت: هفته نخست آبان ماه احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به مجلس رفت تا گزارشی درباره ی رسیدگی به امور معیشتی خانوارهای کم درآمد و نظام دهک بندی به نمایندگان بدهد. وی گفت مبنای وزارت خانه اش برای تشخیص ۳ دهک با درآمد بالا، بر مبنای «درآمد» است. میدری گفت اگر یک خانواده با سه نفر عضو و دارای منزل اگر ۳۰ میلیون تومان درآمد ماهیانه داشته باشد، در دهک هشتم قرار می گیرد و یارانه اش حذف می شود. برای خانواده ای که اجاره نشین است این رقم ۴۲ میلیون تومان درنظر گرفته شده است. میدری و همکارانش با این مبنا و با بهره گیری از «اطلاعات روی شماره ملی افراد»؛ «اطلاعات نیروی انتظامی، بیمه ها، بانک مرکزی، بورس و... » دهک درآمدی افراد را تعیین کرده اند و در صورت اعتراض افراد، اطلاعات دقیق آنها را از بانک مرکزی دریافت کرده اند. با این چهارچوب، تا امروز یارانه چند میلیون نفری که جزء دهک های بالایی طبقه بندی شده اند، حذف گردیده است.
مقرر است منابع حاصل از این طریق، صرف پرداخت کالا برگ و دفاع از دهک های پایین تر جمعیتی بشود. البته نباید این نکته را هم فراموش کرد که برعکس دهک های ضعیف، حذف یارانه دهک های بالایی تأثیر چندانی در وضعیت معیشتی آنها ندارد. آخرین گزارش مرکز آمار ایران از هزینه- درآمد خانوار که در سال ۱۴۰۳ تهیه شده نشان میدهد در مناطق شهری کشور یارانه نقدی به طور متوسط سهم نزدیک به ۴ درصدی از کل درآمد خانوار را داشته است. این عدد در دهک های اول، دوم و سوم به ترتیب ۱۲.۱، ۸.۸ و ۶.۹ درصد بوده و در دهک چهارم معادل ۴.۹ درصد از درآمد خانوار بوده است. در دهک های پنجم، ششم و هفتم این عدد به ترتیب ۴.۲، ۳.۸ و ۳.۳ درصد بوده و این عدد در دهک های هشتم، نهم و دهم به ترتیب ۲.۹، ۲.۴ و ۱.۵ درصد بوده است.
طبق چهار گزارشی که میدری به مجلس داده، در اولین مرحله حذف یارانه که شامل چهار میلیون نفر شده است، تنها ۵ درصد اعتراض داشتند و در مرحله دوم حذف یارانه ها که شامل سه میلیون نفر بوده است، ۲۰ درصد به حذف یارانه شان اعتراض کرده اند. او البته از مجلس خواسته بود که برای تعیین «مصداق درآمدی» سه دهک برتر، به دولت کمک نماید. میدری البته تاکید کرد وزارت خانه اش در روند حذف یارانه، یارانه «معلولان، ایثارگران و بیماران خاص» را حذف نکرده است.
کاهش ۸ میلیون یارانه بگیر در ۸ ماه
آمارهای مربوط به تعداد کل یارانه بگیران از سال ۸۹ تا آبان ۱۴۰۴ حکایت کننده از نکات قابل توجهی است. بدین سان تعداد کل آنهایی که مبلغی را به عنوان یارانه از طرف دولت دریافت می کردند حدود ۶۴ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر بود و در سال بعد با یک افزایش جمعیت بالاتر از ۱۰ میلیون نفری به حدود ۷۴ میلیون و ۹۰۰ هزار نفر رسید. این روند صعودی در سالهای بعد ادامه یافت تا جایی که در سال ۹۲ به بیشتر از ۷۷.۵ میلیون نفر رسید. هرچند در سالهای بعدی این جمعیت روندی نوسانی داشت؛ اما کمترین جمعیت ثبت شده از یارانه بگیران در دهه نود مربوط به سال ۹۴ با عدد ۷۴ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر بود.
از شروع دهه جدید اما جمعیت یارانه بگیران نه تنها کاهش نیافت؛ بلکه احیانا به علت افزایش جمعیت، رشد پیدا کرد و از حدود ۷۷ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در سال ۱۴۰۰ به بیشتر از ۷۸ میلیون نفر در سال ۱۴۰۱ رسید و نهایتا در سال ۱۴۰۲، رکورد ۸۱ میلیون نفری را هم شکست و از آن عبور کرد. آمارها از دریافت کنندگان یارانه در شهریورماه سال ۱۴۰۳ (آغاز فعالیت دولت چهاردهم) نشان میدهد دولت به حدود ۷۸ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر یارانه پرداخت کرده است. با این وجود اما از اواخر سال قبل دولت مبادرت به حذف دهک های بالایی یارانه بگیران کرد. دولت در نظر دارد سه دهک بالای درآمدی را از فهرست یارانه حذف کند. بر همین مبنا این جمعیت از حدود ۷۸ میلیون نفر در فروردین ماه سالجاری، به ۷۰ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر در آبان ماه امسال رسیده است.
افزایش یک میلیون نفر به سه دهک اول یارانه بگیر
آمارها نشان میدهد چیزی در حدود ۸ میلیون نفر از جمعیت یارانه بگیران کم شده است؛ اما سؤال اینست که یارانه کدام دهک ها حذف شده است؟ اعداد مربوط به جمعیت دریافت یارانه نشان میدهد در شهریورماه سال قبل بالاتر از ۵۰ میلیون و ۷۵۰ هزار نفر از دهک ۴ تا ۹ یارانه دریافت می کردند؛ عددی که طبق آخرین آمار مربوط به ماه آبان به حدود ۴۱ میلیون و ۸۷۴ هزار نفر رسیده است. بررسی ارقام دهک یک تا سه هم نشان میدهد در شهریورماه سال قبل حدودا ۲۷ میلیون و ۶۸۷ هزار نفر یارانه دریافت می کردند که این عدد در آبان ماه به حدود ۲۸ میلیون و ۷۷۲ هزار نفر رسیده است. در نهایت میتوان گفت بر اساس قانون، حذف سه دهک بالا امسال با جدیت دنبال می شود؛ به صورتی که از تعداد سه دهک حدود ۸ میلیون و ۸۸۴ هزار نفر کاسته شده و به جمعیت دهک یک تا سه یک میلیون و ۸۴ هزار نفر اضافه شده است. در مجموع میتوان گفت از تعداد کل یارانه بگیران ۷ میلیون و ۷۹۹ هزار نفر کم شده است.
صرفه جویی ۲ هزار میلیارد تومانی در بودجه کشور
کاهش سه میلیون نفری جمعیت یارانه بگیران در شهریورماه حدود ۹۲۰ میلیارد تومان صرفه جویی در بودجه را بدنبال داشت. با این فرض اگر میانگین یارانه هر نفر را ۳۰۶ هزار تومان درنظر بگیریم، امروز با درنظر داشتن کاهش حدود ۷ میلیون و ۷۹۹ هزار و ۵۹۷ یارانه بگیر از فهرست دولت، بالاتر از دو همت یا دو هزار میلیارد تومان در بودجه کشور صرفه جویی شده است.
ضعف آماری در حذف واضافه یارانه
اما یکی از عناوینی که همیشه مطرح است ضعف آماری در پرداخت یارانه هاست. کارشناسان، محققان و اقتصاددان ها هم به کرات به ضعف آماری و تبعات اقتصادی و اجتماعی آن پرداخته اند. آنها اعتقاد دارند فقط بر طبق تراکنش های بانکی نمی توان افراد را دقیق در دهک های درآمدی طبقه بندی کرد. ملاک هایی مانند مالکیت «مسکن، املاک و خودرو» موجب می شوند دهک بندی واقعی افراد با آن چه از روی حساب بانکی شان مشخص می شود، متفاوت باشد. خیلی از املاک، چه زمین و چه ساختمان های مسکونی، سند رسمی ندارند یا ثبت نشده اند. متاسفانه معاملات وکالتی هم این مشکل را تشدید کرده است. به همین دلیل، پایگاه رفاه موجود هنوز با واقعیت فاصله دارد و آمار ناقص، تصمیم گیری درباره ی یارانه و حمایت های مالی را دشوار می کند. قطعاً در بلندمدت، حرکت به سوی نظام مالیاتی جامع و درآمد پایه همگانی (UBI) ضروری می باشد. این رویکرد نیازمند ایجاد پایگاه داده ای دقیق و کامل در سازمان مالیاتی است که شامل تمام آمارهای ثبتی و غیرثبتی افراد باشد. بر مبنای چنین پایگاهی میتوان مالیات و یارانه را به روشی عادلانه و هدفمند تعیین کرد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب