در گزارش لیدی شال مطرح شد؛
فعال شدن دیپلماسی اقتصادی ناترازی بازار ارز را جبران می كرد
به گزارش لیدی شال رئیس شورای علمی دفتر مطالعات دیپلماسی اقتصادی دانشگاه امام صادق ضد السلام اظهار داشت: اگر دیپلماسی اقتصادی فعال می شد، می توانستیم ناترازی بازار ارز را تا حدی جبران نماییم.
مهدی صادقی شاهدانی، رئیس شورای علمی دفتر مطالعات دیپلماسی اقتصادی دانشگاه امام صادق ع در گفتگو با خبرنگار مهر درباره نقش دیپلماسی اقتصادی در کنترل تورم و رکود اقتصادی و توان آن در بهبود وضعیت معیشت مردم از راه بازاریابی تولیدات داخلی اظهار داشت: از آغاز نظام جمهوری اسلامی ایران تلاشهای خوبی برای توسعه اقتصاد ایران و رونق تولیدات داخل صورت گرفت و صنعتگران و تولید گران، پژوهشگران و دانشمندان تلاش وافری داشتند تا به سطح کنونی اقتصاد ایران برسیم.
وی اضافه کرد: پس از جنگ تحمیلی اراده های آهنینی پشت جریان تولید ملی قرار گرفت تا ظرفیت تولید ملی کشور پربار شود. ما در توسعه تولید ملی باید به این نکته دقت کنیم که وقتی تولیدی در کشوری شکل می گیرد باید این تولید فروش برود؛ اگر این تولید به انبار برود و ذخیره شود این جریان تولید نمی تواند ادامه داشته باشد؛ ازاین رو ضمانت جریان تولید ملی به این است که ما بتوانیم بازارهای داخلی و خارجی را کسب بکنیم؛ دوران های بعد از انقلاب اسلامی باوجود اینکه در جهت توسعه ظرفیت های تولیدی گام بلندی را برداشتیم و ظرفیت های تولیدی را متنوع کردیم و گسترش دادیم، به لحاظ کمی و کیفی، اما روی بازار سازی برای تولیدات ملی متأسفانه آنگونه که باید و شاید عمل نکردیم. از یک طرف با واردات بی رویه بازار داخل را گرفتار تزلزل کردیم و جایگاه کالاهای در رابطه با تولید ملی را در بازار داخل متزلزل نمودیم و از سوی دیگر کالاهایی که در داخل می توانست تولید شود، برکنارش کالای وارداتی با کیفیت کمتر از آن وارد کردیم؛ ازاین رو بازار داخل که می توانست پشتوانه مناسبی باشد برای تولید ملی آن طور که باید و شاید عمل نکرد و تعریف نشد.
صادقی افزود: بازار داخل می توانست کمک نماید به جریان تولید ملی؛ یک تولید کننده اگر جنسش را در بازار داخل بفروشد و تأمین مالی اتفاق بیفتد مطلوب است اما اگر نتواند جنسی که در داخل تولید می شود، بفروشد با مازاد موجودی انبار مواجه شود و این مازاد موجودی انبار او را بدهکار خواهد نمود و وقتی که بدهکار می شود یک طرف قضیه آن است که باید برود زندان، طرف دیگر قضیه آن است که نمی تواند تولید خودش را ادامه دهد و پایداری عرضه تولید ملی گرفتار مشکل خواهد شد.
رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق افزود: یک نقیصه دیگری را هم باید بپذیریم. ما برای تولید ملی بازارهای مناسب بین المللی را تدارک ندیدیم منظور این نیست که اصلاً اقدامی انجام نشده است. منظور من این است که آنطور که باید و شاید بازاریابی بین المللی صورت نگرفته است. به عبارت دقیق دیپلماسی اقتصادی که می توانست ظرفیت خوبی را ایجاد نماید برای بازاریابی بین المللی کالاهای تولید ملی، متأسفانه آنگونه که باید و شاید پایه های دیپلماسی اقتصادی شکل نگرفت و تقویت هم نشد. خوب متعاقب به این چه اتفاقاتی افتاد؟! به علت عدم پایبندی به دیپلماسی فعال اقتصادی ما نتوانستیم ارز مناسب و کافی را وارد کشور نماییم. عدم توانایی ما در فروش نفت هم مزید بر علت شد؛ ازاین رو عدم توجه به دیپلماسی اقتصادی، بازارهای ارز ما را در مقاطعی گرفتار چالش های جدی کرد؛ در یک مقطع سالهای ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ و در مقطعی دیگر سالهای ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸؛ در این مواقع فشار روی تقاضای بازار ارز قابل توجه بود، اما چون نتوانستیم این تقاضا را برآورده نماییم، به علت فعال نبودن دیپلماسی اقتصادی، یک ناترازی در بازار ارز به وجود آمد؛ این ناترازی قیمت ارز را به طرز قابل توجهی گرفتار تلاطم کرد و قیمت ارز روند فزاینده گرفت و در دوره اخیر متأسفانه خیلی بدتر از دوره های گذشته شده است.
صادقی خاطرنشان کرد: اگر دیپلماسی اقتصادی فعال می شد، ما از راه دیپلماسی اقتصادی می توانستیم ناترازی بازار ارز را تا حدی جبران نماییم. عدم پایبندی به دیپلماسی اقتصادی علاوه بر اینکه ناترازی بازار ارز را به دنبال داشت، به نتایج دیگری همچون فشار تورمی هم منجر گردید. چون وقتی قیمت ارز افزوده می شود، ما گرفتار تورم وارداتی می شویم چون بسیاری از کالاها و نهادهای مورد نیاز ما در بخش تولید نیاز ارزی دارد و وقتی که قیمت ارز بالا می رود قیمت نهاده ها هم گران می شود و فشار هزینه بر روی قسمت تولید متحمل می شود و وقتی فشار هزینه ای می آید قیمت تمام شده کالاها افزوده می شود و آنجاست که جریان تورمی شکل می گیرد. پیامد عدم توجه به دیپلماسی اقتصادی می شود فشار تورم و این فشار تورمی اقشار صدمه پذیر ما را به شدت گرفتار مشکل خواهد نمود. اگر در آینده به این نکته توجه نکنیم، اقشار صدمه پذیر ما بسیار بیشتر از گذشته صدمه خواهند دید و صاحبان درآمد و سرمایه بیشتر منتفع خواهند شد. بدین ترتیب دیپلماسی اقتصادی وقتی که اجرا نمی گردد یکی از نتایج منفی آن فشار بر تورم اقتصاد کشور است که به دنبال آن کارایی تحت شعاع قرار می گیرد و به دنبال آن رفاه اقتصادی هم کاسته می شود.
وی افزود: ما از نتایج مثبت افزایش نرخ ارز متأسفانه آن استفاده ای که باید، نبرده ایم چون که دیپلماسی اقتصادی ما فعال نیست و تنها چیزی که از این جریان برای ما باقی می ماند فشارهای تورمی است. پس ما از نتایج مثبت افزایش نرخ ارز استفاده نکردیم و صرفا نتایج منفی آن متوجه اقتصاد ما شد که سبب تورم و کاهش رفاه اقتصادی و ضربه به معیشت مردم شد.
این نکته را هم باید دقت کنیم که عدم توجه به دیپلماسی اقتصادی سبب می شود که آینده تولید ما و توسعه تولید ملی گرفتار تزلزل شود؛ تولید کننده ای که می توانست در سالهای متمادی ظرفیت تولیدی خودش را افزایش دهد به جهت عدم توجه به دیپلماسی اقتصادی ظرفیت تولیدی آنان، آن طوری که باید و شاید توسعه نیافت. دیپلماسی اقتصادی اگر فعال بشود می تواند ظرفیت های تولیدی چندین برابر افزایش را تجربه کند.
صادقی افزود: دیپلماسی اقتصادی ما برای همسایگان می تواند تا حدود ۱۰۰ الی ۲۰۰ میلیارد دلار ظرفیت صادراتی ایجاد نماید و در کل دنیا ما یک پتانسیل معادل هزار میلیارد دلار ظرفیت صادراتی می توانیم ایجاد کنیم؛ این منوط به آن است که دیپلماسی اقتصادی در دستور کار اول نظام، قرار گیرد.
وی اضافه کرد: متعاقب آنکه ما نتوانستیم دیپلماسی اقتصادی را، آن طور که باید و شاید در دستور کار قرار بدهیم، یک عارضه کلان دیگری بر اقتصاد بار می شود و آن جریان بیکاری است. تولید کننده که نمی تواند جنس خودش را در آن مقیاسی که می خواهد تولید نماید و بعد به فروش برساند و بتواند به بازارهای بین المللی منتقل کند؛ این تولید کننده در تولید خودش انقباض بوجود می آورد و وقتی که در تولید خودش انقباض بوجود می آورد این بدان مفهوم است که ما شاهد بیکار شدن قابل توجهی از نیروی کار کشور خواهیم بود؛ کشوری که با معضل بیکاری مواجه می باشد، دیپلماسی اقتصادی می توانست این معضل را برطرف کند و در تولید توسعه ایجاد کند؛ این دیپلماسی اقتصادی می تواند اشتغال زایی کند و به دنبال اشتغالزایی ما می توانستیم فشار بیکاری را کاهش دهیم. مشاهده می نماییم که یک سر نخ دیپلماسی اقتصادی به بیکاری وصل می شود؛ اگر دیپلماسی اقتصادی فعال نشود بیکاری ما هم آن جور که باید و شاید رفع نخواهد شد.
این استاد دانشگاه درباره اینکه راهکار کوتاه مدت شما برای بهبود وضعیت معیشت مردم از راه زنجیره دیپلماسی اقتصادی چیست؟، اظهار داشت: ما کشوری هستیم که باوجود اینکه یک انقباض هایی در تولید بوجود آمده است، ولی همچنان ظرفیت تولیدی (به ویژه تولید نفت) نسبتاً قابل قبول است؛ ما نفت را می توانیم تولید نماییم و در یک زمانی دو و دو دهم میلیون بشکه نفت در روز صادر می کردیم؛ به جهت مسائل تحریم نتوانستیم این صادرات را ادامه دهیم و واردات کالاهای اساسی ما، با مشکل روبرو شد. پیشنهاد ما این است که در مقطعی که نظام مالی بین الملل اجازه نمی دهد که ما نفت و سایر کالاها را صادر نماییم و ما به ازای آن درآمد ارزی از آن کسب نماییم، کالاها و نفت را صادر نماییم اما به جای آن تهاتر نماییم با کالاهای مورد نیاز کشور؛ نهاده های تولید وارد کشور کنیم؛ این نهاده ها را در اختیار تولید کننده کالاهای اساسی قرار دهیم؛ در این صورت کالاهای اساسی ما با قیمت مناسب تری در اختیار اقشار صدمه پذیر جامعه قرار می گیرد و قیمت آن برای اقشار صدمه پذیر مناسب تر خواهد شد؛ البته که اقتصاد تهاتری مطلوب نمی باشد و کارایی لازم را ندارد، اما در شرایط اضطراری اقتصاد ایران، ضروری به نظر می آید.
منبع: لیدی شال
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب